پاڻي جي کوٽ ۽ بيوس عوام


Its too general. Be specific
پاڻي جي کوٽ ۽ بيوس عوام

سرويچ حيدر اوڍو
ايم اي پرويس 2 سيمسٽر

سنڌ ۾ پاڻي جي کوٽ ڪو نئون مسئلو ته ناهي پر هر سال ان کوٽ ۾ واڌ جو سلسلو فڪر انگيز معاملو آهي، ڏٺو وڃي ته هن وقت سموري ملڪ ۾ پاڻي جي کوٽ واري معاملي تي جوڳا اپاءَ وٺڻ جي لاءِ وفاقي سرڪار سميت عدليا به سنجيدگي جو مظاهرو ڪندي نظر اچي ٿي ۽ ان سلسلي ۾ مختلف نوان منصوبا جوڙڻ جا اعلان پڻ ٿيا آهن، پر ان باوجود به ويجھي مستقبل ۾ ان معاملي جي حل جي ڪا اميد نظر نٿي اچي. ملڪ ۾ پاڻي جو کوٽ سبب سڀ کان وڌيڪ متاثر صوبي سنڌ جنهن جي ڪيترن ئي علائقن ۾ پيئڻ جي پاڻي جي شديد کوٽ سبب ماڻهون پنهنجن اباڻن ڪکن کي الوداع ڪري شهرن جو رخ ڪرڻ تي مجبور آهن، اتي شهرن ۾ به هاڻي پاڻي جي کوٽ جو سلسلو شروع ٿي ويو آهي. ڳوٺن ۾ ته جر جي پاڻي جي وڏي سهولت هوندي آهي پر هاڻي ڪيترن ئي علائقن ۾ جر جو پاڻي به کارو ٿي ويو آهي يا ته سڪي ويو آهي، اهڙي صورتحال سنڌو درياهه ۾ پاڻي جي مسلسل کوٽ سبب پيدا ٿي آهي، درياهه جي وهڪري سبب سنڌ جي اڪثريتي علائقن ۾ جر جي مٺي پاڻي تي ماڻهن جو گذر ٿيندو هو، نه رڳو پيئڻ لاءِ پر زمينون آباد ڪرڻ لاءِ پڻ اهو پاڻي استعمال ايندو هو. هاڻي نه جر جو پاڻي ان مقدار ۾ ملي رهيو آهي نه ئي WASA شهرن ۾ پاڻي جي مسلسل فراهمي واري عمل کي برقرار رکي سگھيو آهي.
سنڌ جي لاڙ توري اتر جي گهوڙاٻاري، ڪيٽي بندر، کاروڇاڻ، ميرپور ساڪرو ،سجاول ،بدين توڙي دادو ضلعي جي مختلف علائقن ۾ پاڻي جي کوٽ سبب لکين ايڪڙ زمين بنجر بڻجي رهي آهي، جنهن سبب سنڌ جا آبادگار ۽ هاري آئي ڏينهن احتجاج ڪري رهيا آهن، تازو ٺٽي جي گھوڙا ٻاري واري علائقي ۾ آبادگارن ۽ هارين جو احتجاج ٿيو آهي، جنهن ۾ احتجاج ڪندڙن اهو موقف ڄاڻايو آهي ته هڪ ته پڇڙي جي آبادگارن کي زمينون آباد ڪرڻ جي لاءِ گھربل مقدار ۾ پاڻي نٿو ملي وري جيڪو ٿورو گھڻو ملي ٿو سو به بااثر ماڻهو آبپاشي عملي سان ملي ڀڳت ڪري پنهنجي زمينن کي آباد ڪرائڻ لاءِ استعمال ڪري رهيا آهن، ساڳي جاءِ تي ڪجهه ڏينهن اڳ ميهڙ جي آبادگارن ۽ هارين پاران ميهڙ باءِ پاس تي مسلسل 6 ڪلاڪ ڌرڻو هڻي روڊ بند ڪيو ويو جنهن بعد مظاهرين جون پوليس سان چڪريون پڻ ٿيون انهن جي به ساڳي دانهن هئي ته دادو ۽ کيرٿر ڪئنال کي پاڻي وڌيڪ ڏنو ويو آهي، جڏهن ته رائيس ڪئنال ۾ پاڻي اڻلڀ آهي، جنهن کي پاڻي جي سڀ کان وڏي ضرورت آهي. پاڻي جي کوٽ سبب کاڌ خوراڪ جي پيداوار کي پڻ ڪاپاري ڌڪ رسندو ،کاڌي جي شين جي کوٽ وارو معاملو به ڪر کڻندو، ۽ ڀاڄين ۽ ميون جا اگهھ وڌڻ جا امڪان صاف نظر اچي رهيا آهن. اهڙي صورتحال ۾ جتي ماڻهن جي آمدني گھٽ ۽ بنيادي ضرورتون پوريون ڪرڻ جيتري ناهي ، انهن جو ڇا ٿيندو؟
گذريل ڏهه سالن کان برساتن جو سلسلو به گھٽجي ويو آهي، جنهن سبب کيرٿر سميت مختلف جابلو علائقن مان نيئن وهڻ وارو سلسلو به گھٽجي ويو آهي، جيتوڻيڪ برسات جو وڏو زور ساحلي پٽي وارن علائقن تي آهي، جيڪو پاڻي ڪنهن خاص استعمال ۾ نٿو اچي.سنڌ ۾ پاڻي جي کوٽ واري مرحلي دوران برسات وڏو سهارو ڏيندي آهي، برسات گھٽ پوڻ بابت ماهرن چوڻ آهي ته سنڌ ۾ ساوڪ گھٽجي وئي آهي، جن علائقن ۾ وڻڪاري وڌيڪ هوندي آهي اتي برسات به گھڻي پوندي آهي. پاڻي جي کوٽ جا سبب ته گھڻا ئي آهن پر هڪڙو اهم مسئلو پاڻي جي منصفاڻي ورڇ جو پڻ آهي، آبپاشي عملي جي ڪرپشن سبب پاڻي جي مسئلي تي ڪيترائي خوني تڪرار پڻ ٿيندا رهيا آهن ، ان جي نتيجي ۾ ڪيتريون ئي حياتيون پڻ ضايع ٿيون آهن، جنهن جو ڪنهن به نوٽيس ناهي ورتو نه ئي ڪير انهن اهم معاملن تي ڌيان ڏيڻ لاءِ تيار آهي. جتي هر اداري ۾ ڪرپشن جي خلاف ڪارروائي ٿيڻ جي دعويٰ ته ڪئي وڃي ٿي، پر اتي پئسن عيوض پاڻي جي ورڇ وارن تڪرارن جي ذميوارن جو احتساب ڪرڻ وارو ڪير به نظر نٿو اچي، نه رڳو ايترو پر اهڙي صورتحال ۾ صوبي اندر واهن ۽ شاخن کي پڪو ڪرڻ لاءِ لکين رپين جا ٺيڪا پڻ منظور ڪيا ويا آهن پر ايريگيشن کاتي جي ڪرپشن سبب انهن جو ڪم مڪمل ناهي ٿي سگھندو ۽ ٺيڪيدار پيسا کائي ويندا آهن جنهن ڪري پڻ ڪيترو ئي پاڻي ضايع ٿي رهيو آهي پر ان معاملي تي به ڪير ڪڇڻ لاءِ تيار ناهي.
پاڻي جي کوٽ کي منهن ڏيڻ لاءِ وفاقي سرڪار پاران هر ڀيري ڪالاباغ ڊيم ٺاهڻ جو ضد ڪيو ويو ، جيڪو ننڍن صوبن جي اعتراض سبب تڪراري بڻيل رهيو، پر هيل چيف جسٽس پاران ان معاملي کي حل ڪرڻ جي لاءِ مستقل مزاجي جو مظاهرو ڪندي جوڳا اپاءَ ورتا ويا آهن، جنهن بعد ملڪ ۾ ڀاشا ۽ مهمند ڊيم ٺاهڻ تي سمورن صوبن اتفاق ڪيو آهي، جيتوڻيڪ ملڪ ۾ اهڙن منصوبن کي منهن ڏيڻ لاءِ گھربل رقم موجود ناهي پر تنهن هوندي به ملڪ جو عوام ان مالي بحران کي منهن ڏيڻ لاءِ حڪومت سان ڀرپور سهڪار ڪري رهيو آهي. پاڻي کوٽ کي منهن ڏيڻ لاءِ جتي اعليٰ اختياريون ته پنهنجي وس آهر ڪوششون ڪري رهيون آهن، اتي ڏسڻو اهو آهي ته جيڪو ڪم عوام جي ڀاڱي ۾ اچي ٿو ان جو ڇا ٿيندو؟ آبپاشي عملي سميت ايريگيشن ۽ لاڳاپيل ڪرپٽ ماڻهن خلاف ڪارروائي ڪير ڪندو؟ پاڻي جي منصفاڻي ورڇ کي يقيني ڪير بڻائيندو؟
Sarwech71@gmail.com
  Practical work conducted under supervision of Sir Sohail Sangi 
Department of Media &Communication Studies, University of Sindh  

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Institute of Arts & Design فائن آرٽس_اقصيٰ نظاماڻي Aqsa Nizamani

Institute of Arts & Design University of Sindh by Aqsa Nizamani   اقصيٰ    نظاماڻي 2k16/MC/13 ... سنڌۡ دريا جي شھر ڄامشورو ۾ واقعي سنڌ يونيورسٽي جيڪا هزارين نوجوانن جي لاءِ اعلا تعليم جو ھڪ بھترين ذريعو آھي ان جي ابھرندڙ شعبي آرٽس اينڊ ڊِزئن ۾ شامل انسٽيٽيوٽ آف فائن آرٽس جيڪو مجسما ڪاري جي ڪري مشھور آھي، 1971ع ۾ قائم ڪيو ويو. پنھنجي قيام جي شروعاتي سالن ۾ فائن آرٽس صِرف ٻن سالن جي ڊگري يعني بيچلرز سان نوازدو ھو، پر 1985ع ۾ ماسٽرز کي بـ متعرف ڪرايو ويو جنھن جو مقصد نئي دور ۾ نوڪري جي لاءِ اعلاء تعليمي ڊگري جي ضرورت کي پورو ڪرڻ ھو. 2005ع ۾ شعبي کي وڌيڪ مضبوط ڪرڻ جي لاءِ مختلِف ھنرن جي موضوعن ۾ ڊگريون متعرِف ڪرايون ويون جيئن نقش نِگاري، مجسما نِگاري ۽ سفاليت وغيرا. چار سالا ڊگري مڪمل ڪرڻ کان پوءِ فائن آرٽس وڌيڪ تحقيق لاءِ ايم فِل ۽ پي ايڇ ڊي ۾ انفراديت   پڻ پيش ڪري ٿو. شعبي جي نالي وارا استاد جنھن ۾ خِلجي نعمتلاء اسسٽينٽ پروفيسر 1994ع، خاسخيلي غلام قاسم اسسٽينٽ پروفيسر 1994ع، راشدي پير نجيب اللا اسسٽينٽ پروفيسر 1998ع، بلوچ وحيدا بانو اسسٽينٽ پروفيسر ۽ ڊائ...
Read more

Dr Aziz Talpur Profile

People always work harder to achieve their goals to inspire youth. Dr Aziz Talpur is one of them people he is doctor, a social activist, a writer and also politician. Dr Aziz Talpur S/o Haji Gulam Ali from village Bhaikhan district Tando Muhammad Khan. He was born in 1st of January 1953, he got his primary education from boys Government school bhaikhan. He got scholarship in cantonment high school Hyderabad of 20 rupees per month for a year. He wrote an essay on camel in 8th grade and he got 1st position on it. He cleared his inter from Kali Mori Hyderabad in A division. In 1971 he compete in (inter Sindh competition) on   topic of Shah Abdul Latif Bhitai and he got 1st position and five Hundred cash. He got his admission in   liaquat medical university in 1973. From 1974 to 1977 he worked in injection magazine L.M.C Jamshoro. After completing medical studies he did two years of house job in surgery and cardiology in civil hospital Hyderabad. he did master in gyne and s...
Read more

Saman- Makeup negative aspects Feature-Urdu-BS#3

Image
Feature carries 5Ws+1H. It main purpose is to entertain. Hence written in interesting manner.  Feature is   always reporting based i.e. Observation, primary data, talk with related people, can use secondary data, but first three things are most important It is article type, not feature Referred back file corrected file till August 25 Saman- Makeup negative aspects Feature-Urdu-BS#3  میک اپ ایک بھیانک دھوکا فیس پاؤڈر249 لپسٹک اور آئی شیڈز کا نام سنتے ہی لڑکیوں کے چہرے پہ ایسی رونق اور بہار نمودار ہو تی ہے جیسے زندگی کی ساری نعمتیں کسی نے انکی جھولی میں ڈال دی ہو۔ جی ہاں ! انھیں ملا کر لگا یا جائے تو لفظ میک اپ کی شکل اختیار کر لیتا ہے جسے خواتین 249بچیاں اور لڑکیاں آج کل اس طرح استعمال کرتی ہیں جیسے وائٹمن کی گولی ہو ۔ شادی ہو 249پارٹی ہو249 یا جا نا ہو اسکول کالج یا آفس سب سے پہلے نکل کر آتی ہے میک اپ کٹ جو آپکو اسکول بیگ ہو یا پرس سب میں ضرور ملتی ہے کیونکہ یہ ہر لڑکی کے بیگ میں موجود ہوتی ہیں۔ اس بھڑتے ہوئے جدید زمانے میں خواتین کا میک اپ کے لیے ذوق وشو...
Read more