فيچر : قاسم آباد جو پسمنظر



فيچر : قاسم آباد جو پسمنظر
رضوان سومرو / فيچر
2k16/MC/86-B.S- Part-3
دوآبہ مان بدلجي نئون ٺھيل شھر قاسم آباد جنھن جي تاريخ روان دوان آھي. نئون شھر قاسم آباد، آباد ٿيڻ کان پھرين ھتي ڪيترائي ڳوٺ ھئا، جن جو تعداد 50 جي لڳ ڀڳ يا ان کان بہ وڌيڪ ٿيندو. ڪي ڳوٺ  ننڍا ھئا تہ ڪي ڳوٺ وڏا ھئا. باقي وسيع ايراضي زمين تي پوکون ٿينديون ھيون. واھ ۽ شاخون وھنديون ھيون ٻيلا ھوندا ھئا. ٻيلن ۾ ھر ھڪ قسم جي قيمتي ڪاٺ جا وڻ ھوندا ھئا. جانور ۽ ھر قسم جا پکي ھوندا ھئا. قدرتي وسيلن نعمتن ۽ زخيرن سان مالا مال ۽ زرخيز زمين ھئي. ڇاڪاڻ تہ ھي سرزمين ڳوٺن ، جھنگن، ٻيلن مان بدلجي ھڪ نئون وسيع ۽ ڪشادو شھر بڻجي چڪو آھي. جنھن کي تعلقي جو درجو بہ ملي چڪو آھي. دوآبہ ۾ جيڪي ٻيا قديم ڳوٺ ھئا، انھن مان ڳوٺ بچل چانڊيو بہ ھڪ قديم ڳوٺ ھو اڳي اھو ڳوٺ نمايان ھوندو ھو. ڳوٺ محمد بچل چانڊيو جي پراڻن رھواسين مان جنھن شخصيت وڏي شھريت ماڻي ھئي اھو بزرگ درويش صفت ماڻھو صوفي لال محمد صاحب ھو. ان مرحوم جي ڳوٺ ۾ وڏي اوطاق ھوندي ھئي. صوفيت جي پرچار ماڻھن کي امن ، ميت ، محبت جو درس ڏيندڙ ھي صوفي فقير ھو. مھمانواز ۽ دل درياھ سخي صفت ماڻھو ھو. ھن وٽ عالم،اديب ، شاعر، دويش ، صوفي، ڪچھري ڪرڻ لاءِ وڏي سڪ ۽ محبت سان ايندا  صوفيا نہ راڳ جون مخفلون بہ منعقد ٿينديون ھيون. ھن درويش جي اوطاق تي ماڻھن جو ميلو متو پيو ھوندو ھو. سڄي ڄمار امن محبتن جو درس ڏيندي بلڪل سادگيءَ سان وقت  گذاريائين. صوفي لال محمد چانڊيو انھن صفتن کان علاوه سماج سڌار جو جذبو بہ رکندو ھو. پر تيزي سان وڌندڙ آبادي جي ڪري ھي  ڳوٺ گھڻ ماڙ عمارتن ، بنگلن جي گھيري ۾ اچي ويو آھي. ھن ڳوٺ کي مکيہ  ٻہ لنگھ ھئا. ھڪ واڌو واھ واري رستي کان ۽ ٻيو علمدار چوڪ واري ميکہ ۽ ڪشادي رستي کان اڳي اھي رستا پيچرا ھوندا ھئا. ھن وقت اھي ٻئي رستا اھم آھن ۽ انھن جي ڀرسان گھڻ ماڙ عمارتن جون قطارون آھن. ھي
ڳوٺ ٽالپر حڪمرانن جي دور ۾ آباد ٿيو ھو.
اڄ کان تقريبن اڌ صديءَ کان بہ وڌيڪ طويل عرصو اڳ شھر مان ڇوٽڪي گھٽي لڳ سيد بوچالو شاھ جي درگاھ آھي. اتي پراڻي ڪچي ٺھيل امام بارگاھ ھوندي ھئي، جنھن ۾ ميرن جي دور جو ٺھيل قديم وڏو وزندار تابوت رکيل ھوندو ھو. اھو تابوت محرم جي ڏھين تاريخ برآمد ڪيو ويندو ھو. اھو تابوت شھر جي ٻين سڀني تابوتن کان وڏو وزندار ھوندو ھو. ٻڌايو ويو تہ اڳي ھن ڳوٺ ۾ کوھ ھوندو ھو جيڪو پون مل نالي پڻيان سڏبو ھو. اھو کوھ ھن ڳوٺ ۽ آس پاس جي رھندڙ ڳوٺن ۾ رھندڙ ماڻھن لاءِ پاڻي جي وڏي سھولت ھوندي ھئي. عورتون ھن کوھ جي مٺي پاڻي سان ڪپڙا ڌوئينديون ھيون ۽ گھرن ۾ بہ ھن کوھہ جو پاڻي استعمال ڪيو ويندو ھو. ھتي واھ ۽ شاخون بہ وھنديون ھيون تہ ناربہ ھئا. جن جي پاڻي وسيلي پوکون پوکيون وينديون ھيون. ھتي ٻين جنسن جي پوک کان علاوہ مکيہ فصل جوئر ۽ گجر جا ھوندا ھئا. ۽ ھتان جون زميون ڀليون ھئڻ ڪري ھتي جي پوکيل جنس، ڀاڄين گاھ  جي وڏي ھاڪ ھوندي ھئي. چانڊيا ڳوڻ ۽ اردگرد جي ٻين ڳوٺ جي رھواسين جو پراڻو مقام جتي فو تين کي مدفون ڪيو ويندو ھو. اھو پراڻو مقام لگستان سجاد جي حدن اندر اچي ويو آھي جنھن کي چوديواري ٺاھي محدود ڪيو ويو آھي. نہ تہ اھو مقام نمايان ھوندو ھو. ان مقام ۾ ھتي جي رھواسي فوتين جون ڪيتريون ئي پراڻيون قبرون موجود آھن. جيڪي ھن مقام جي پرائي ھئڻ جو پختو ثبوت ڏين  ٿيون.



  Practical work conducted under supervision of Sir Sohail Sangi 
Department of Media &Communication Studies, University of Sindh  


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Institute of Arts & Design فائن آرٽس_اقصيٰ نظاماڻي Aqsa Nizamani

Institute of Arts & Design University of Sindh by Aqsa Nizamani   اقصيٰ    نظاماڻي 2k16/MC/13 ... سنڌۡ دريا جي شھر ڄامشورو ۾ واقعي سنڌ يونيورسٽي جيڪا هزارين نوجوانن جي لاءِ اعلا تعليم جو ھڪ بھترين ذريعو آھي ان جي ابھرندڙ شعبي آرٽس اينڊ ڊِزئن ۾ شامل انسٽيٽيوٽ آف فائن آرٽس جيڪو مجسما ڪاري جي ڪري مشھور آھي، 1971ع ۾ قائم ڪيو ويو. پنھنجي قيام جي شروعاتي سالن ۾ فائن آرٽس صِرف ٻن سالن جي ڊگري يعني بيچلرز سان نوازدو ھو، پر 1985ع ۾ ماسٽرز کي بـ متعرف ڪرايو ويو جنھن جو مقصد نئي دور ۾ نوڪري جي لاءِ اعلاء تعليمي ڊگري جي ضرورت کي پورو ڪرڻ ھو. 2005ع ۾ شعبي کي وڌيڪ مضبوط ڪرڻ جي لاءِ مختلِف ھنرن جي موضوعن ۾ ڊگريون متعرِف ڪرايون ويون جيئن نقش نِگاري، مجسما نِگاري ۽ سفاليت وغيرا. چار سالا ڊگري مڪمل ڪرڻ کان پوءِ فائن آرٽس وڌيڪ تحقيق لاءِ ايم فِل ۽ پي ايڇ ڊي ۾ انفراديت   پڻ پيش ڪري ٿو. شعبي جي نالي وارا استاد جنھن ۾ خِلجي نعمتلاء اسسٽينٽ پروفيسر 1994ع، خاسخيلي غلام قاسم اسسٽينٽ پروفيسر 1994ع، راشدي پير نجيب اللا اسسٽينٽ پروفيسر 1998ع، بلوچ وحيدا بانو اسسٽينٽ پروفيسر ۽ ڊائ...
Read more

Dr Aziz Talpur Profile

People always work harder to achieve their goals to inspire youth. Dr Aziz Talpur is one of them people he is doctor, a social activist, a writer and also politician. Dr Aziz Talpur S/o Haji Gulam Ali from village Bhaikhan district Tando Muhammad Khan. He was born in 1st of January 1953, he got his primary education from boys Government school bhaikhan. He got scholarship in cantonment high school Hyderabad of 20 rupees per month for a year. He wrote an essay on camel in 8th grade and he got 1st position on it. He cleared his inter from Kali Mori Hyderabad in A division. In 1971 he compete in (inter Sindh competition) on   topic of Shah Abdul Latif Bhitai and he got 1st position and five Hundred cash. He got his admission in   liaquat medical university in 1973. From 1974 to 1977 he worked in injection magazine L.M.C Jamshoro. After completing medical studies he did two years of house job in surgery and cardiology in civil hospital Hyderabad. he did master in gyne and s...
Read more

Saman- Makeup negative aspects Feature-Urdu-BS#3

Image
Feature carries 5Ws+1H. It main purpose is to entertain. Hence written in interesting manner.  Feature is   always reporting based i.e. Observation, primary data, talk with related people, can use secondary data, but first three things are most important It is article type, not feature Referred back file corrected file till August 25 Saman- Makeup negative aspects Feature-Urdu-BS#3  میک اپ ایک بھیانک دھوکا فیس پاؤڈر249 لپسٹک اور آئی شیڈز کا نام سنتے ہی لڑکیوں کے چہرے پہ ایسی رونق اور بہار نمودار ہو تی ہے جیسے زندگی کی ساری نعمتیں کسی نے انکی جھولی میں ڈال دی ہو۔ جی ہاں ! انھیں ملا کر لگا یا جائے تو لفظ میک اپ کی شکل اختیار کر لیتا ہے جسے خواتین 249بچیاں اور لڑکیاں آج کل اس طرح استعمال کرتی ہیں جیسے وائٹمن کی گولی ہو ۔ شادی ہو 249پارٹی ہو249 یا جا نا ہو اسکول کالج یا آفس سب سے پہلے نکل کر آتی ہے میک اپ کٹ جو آپکو اسکول بیگ ہو یا پرس سب میں ضرور ملتی ہے کیونکہ یہ ہر لڑکی کے بیگ میں موجود ہوتی ہیں۔ اس بھڑتے ہوئے جدید زمانے میں خواتین کا میک اپ کے لیے ذوق وشو...
Read more